نکات انتخاب فن تهویه گلخانه و مرغداری — راهنمای جامع و عملی
راهنمای کامل انتخاب فن تهویه برای گلخانه و مرغداری: محاسبه ظرفیت، مقایسه انواع فن، معیارهای انرژی، جنس بدنه، نصب و نگهداری.
فهرست مطالب
۱. چرا تهویه برای گلخانه و مرغداری ضروری است؟
تهویه مناسب پایهٔ کنترل اقلیم داخلی گلخانه و مرغداریها است. تهویه صحیح به تنظیم دما، کنترل رطوبت، تأمین CO₂ و یکنواختسازی محیط کمک میکند و مانع از تشکیل نقاط راکد یا تجمع گازها میشود.

۲. معیارهای کلیدی برای انتخاب فن
- ظرفیت جریان هوا (Airflow): بر حسب m³/h یا CFM
- نوع فن: محوری (Axial) یا سانتریفیوژ (Centrifugal)
- فشار استاتیک: مخصوصاً برای کانال یا فیلتر
- توان و مصرف برق: امکان کنترل دور (VFD)
- جنس بدنه: مقاومت در برابر رطوبت و خوردگی
- سطح صدا و کیفیت یاتاقان/بالانس
- دمپر و محافظت برای جلوگیری از ورود حشرات
- گارانتی و دسترسی به قطعات یدکی
۳. فرمول و مثال محاسبه ظرفیت فن (گامبهگام)
قاعدهٔ کلی: نیاز هوا = حجم گلخانه × تعداد تعویض هوا (ACH — air changes per hour).
نیاز (m³/h) = حجم گلخانه (m³) × ACH
نیاز (m³/min) = نیاز (m³/h) ÷ 60
تبدیل به CFM: 1 m³ = 35.3147 ft³ → CFM = m³/min × 35.3147
مثال عددی
فرض کنیم گلخانهای با ابعاد 10m × 10m × 2m داریم:
- حجم = 10 × 10 × 2 = 200 m³
- فرض ACH = 30 (مثالی کاربردی)
نیاز در ساعت = 200 × 30 = 6000 m³/h
در دقیقه = 6000 ÷ 60 = 100 m³/min
معادل CFM = 100 × 35.3147 ≈ 3531 CFM
نکته: ACH وابسته به نوع محصول، فصل و دمای محیط است؛ این مثال صرفاً نحوهٔ محاسبه را نشان میدهد.
۴. انواع فنها و مقایسه عملیاتی
فن محوری (Axial)
در دو نوع ساده و سیرکوله کانالی (جتفن) موجود است.
مناسب برای جابجایی حجم هوای زیاد با افت فشار کم.
مزایا: مصرف انرژی کمتر، نصب ساده.
معایب: حساس به مقاومت کانال.
فن سانتریفیوژ (Centrifugal)
فشار استاتیک بالاتر و مناسب برای کانال و فیلتر.
مزایا: عملکرد پایدار در برابر افت فشار.
معایب: معمولاً هزینه و مصرف انرژی بیشتر.
انتخاب بر اساس کاربرد:
گلخانهها و مرغداریهای کوچک/متوسط با مسیر هوای باز → محوری.
سیستمهای کانالکشی یا فیلتر → سانتریفیوژ.
۵. نکات نصب و جانمایی فن
- جهتگیری هوا: ورودی و خروجیها طوری باشند که جریان یکطرفه ایجاد شود.
- ارتفاع نصب: نصب در ارتفاع مناسب به گردش صحیح هوا کمک میکند.
- استفاده از چند فن متوسط بهتر از یک فن بسیار بزرگ است.
- دمپر و محافظ ضدحشره در ورودیها نصب شود.
- از برخورد مستقیم جریان قوی با بافت گیاه یا طیور جلوگیری کنید.
۶. نکات صرفهجویی انرژی و کنترل هوشمند
- درایو فرکانسی (VFD) برای کنترل دور و کاهش مصرف.
- اتصال به سنسورهای دما، رطوبت و CO₂ برای اتوماسیون.
- موتورهای با راندمان IE2/IE3.
- زمانبندی برای کاهش فعالیت در ساعات با نیاز کمتر.
۷. جنس بدنه، مقاومت در برابر خوردگی و عمر مفید
محیط گلخانه و مرغداری مرطوب و حاوی مواد شیمیایی است؛ انتخاب جنس مناسب بسیار مهم است. گزینهها: استیل ضدزنگ، گالوانیزه گرم، آلومینیوم با پوشش مقاوم.
پوششهای الکترواستاتیک یا اپوکسی عمر دستگاه را افزایش میدهند.
۸. نگهداری، سرویس و قطعات یدکی
- برنامه سرویس دورهای: بلبرینگ، بالانس پره، پاکسازی پروانه و موتور.
- دسترسی آسان به قطعات یدکی و پشتیبانی فنی.
- ثبت سوابق و پایش لرزش/صدا برای پیشبینی خرابی.
۹. جدول قالبِ مقایسه مدلها
برای دریافت اطلاعات بیشتر و مشاوره درباره مدلهای مناسب با نیاز خود با کارشناسان توس تهویه تماس بگیرید.
| ردیف | نام مدل (برند) | نوع فن | ظرفیت (m³/h) | معادل CFM | توان (W) | جنس بدنه | سطح صدا (dB) | مزایا / نکات | مناسب برای |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | فن سیرکوله کانالی زیلابگ | جتفن (فن سیرکوله کانالی) | 2270 الی 10820 | 1336 الی 6369 | 140 الی 780 | استیل 304 | 63 الی 74 | راندمان بالا، نصب ساده | گلخانه و مرغداری کوچک الی متوسط |
| 2 | فنهای سری VIC دمنده | فن آکسیال سیلندری ترانس | 4600 الی 8700 | 2710 الی 5121 | 350 الی 570 | بدنه گالوانیزه با پوشش رنگ الکترواستاتیک و پروانه پلیآمید | 75 | راندمان بالا، نصب ساده | گردش هوای گلخانه |
۱۰. پرسشهای متداول (FAQ)
نمونه سؤالات متداول
سوال: چگونه ظرفیت فن گلخانه و مرغداری را محاسبه کنم؟
پاسخ: با ضرب حجم گلخانه در تعداد تعویض هوا (ACH) و تبدیل واحدها — فرمول و مثال در بالا آمده است.
سوال: فن محوری بهتر است یا سانتریفیوژ؟
پاسخ: اگر مسیر هوای باز داشته باشید فن محوری؛ اگر کانال یا فیلتر دارید سانتریفیوژ مناسبتر است.
سوال: مصرف انرژی فن را چگونه کاهش دهم؟
پاسخ: استفاده از VFD، موتورهای راندمان بالا و کنترل هوشمند مبتنی بر سنسورها.
۱۱. جمعبندی و توصیههای نهایی
- ابتدا نیاز واقعی را محاسبه کنید (حجم × ACH) و سپس فن مناسب انتخاب کنید.
- برای سیستمهای کانالکشی و فیلتر، سانتریفیوژ؛ برای جریان باز، محوری مناسب است.
- سرمایهگذاری روی موتور با راندمان بالا و کنترل دور معمولاً هزینهها را کاهش میدهد.
- جنس بدنه و گارانتی/خدمات را مدنظر داشته باشید.
در پایان اگر نیاز به راهنمایی بیشتر و مشاوره داشتید، کارشناسان توستهویه پاسخگوی شما خواهند بود. لطفا با ما در تماس باشید.

